Wat is UX design en waarom is het cruciaal voor een goed functionerende website?

Product Designer Martijn legt uit hoe UX design de fundering voor elke website zou moeten vormen.

Ongeveer zes maanden geleden begon ik mijn grootste project tot nu toe: de verbouwing van mijn nieuwe huis. In de loop van de eerste weken begon het op te vallen dat ik tijdens al die werkzaamheden vaardigheden kon toepassen die in eerste instantie niets met het voornamelijk fysieke werk te maken hadden. Ik stond ineens stil bij het ‘gebruik van een huis’ en dat riep vragen op als: hoe zorg ik ervoor dat een huis in gebruik ondersteunt, en niet in de weg zit? Hoe zorg ik dat het helpt persoonlijke doelen te voltooien? Kortom, hoe bouw ik een huis waar ik prettig in woon?

In het dagelijks leven vind je UX design op vele digitale én fysieke plekken terug. Van het gebruiken van websites en apps, naar het wachten voor een verkeerslicht in de auto, en van het ontwerpen van een keuken naar, jawel, het verbouwen van een huis. Wat hebben ze met elkaar gemeen? Voor elk van deze ‘producten’ geldt dat je moet weten wat je gebruiker nodig heeft, welk probleem er opgelost moet worden en welk doel er behaald dient te worden. Het begrijpen van het gedrag van de gebruiker en toepassen van die kennis bij het vormen van een product? Dat noemen we User Experience Design.

Hoe werkt dat?

Achter elke memorabele gebruikservaring zit een UX designer; de persoon met de verantwoordelijkheid een product vorm te geven dat de gebruiker tijdens de interactie op alle mogelijke manieren ondersteunt. Het draait om het begrijpen van de behoeften, wensen en doelen van de gebruiker en het creëren van een product dat naadloos aansluit op hun verwachtingen. In hoofdlijnen, gaat dat als volgt:

Het begrijpen van gebruikers

Het eerste en belangrijkste aspect van UX design is het begrijpen van de gebruiker. Wat is het probleem dat ze willen oplossen? Welke obstakels zouden ze in de weg kunnen zitten? We brengen de belangrijkste gebruikers op de volgende manier in kaart:

  1. We beschrijven het probleem dat de gebruiker probeert op te lossen - ook wel het doel dat de gebruiker wil bereiken - in een Problem Statement.

  2. We zetten maximaal drie Use Cases op aan de hand van Jobs-to-be-done.

  3. We schetsen de interactie van de gebruiker met het product in een User Journey.

Deze drie stappen vormen samen een fundering waarop we ten alle tijden terug kunnen vallen en één die we indien nodig makkelijk aan kunnen passen.

Het bedenken van mogelijke oplossingen

Nu de problemen en behoeften van de gebruiker zijn geïdentificeerd, bedenken we mogelijke oplossingen om hen te helpen hun doelen te bereiken. We gaan in op de structuur, inhoud en functies van het product. Dat ziet er zo uit:

  1. We maken de structuur van de website op in een Site Map.

  2. In de Site Map vullen we de pagina’s van je website met mogelijke features

  3. We beschrijven de content die ons nodig lijkt kort en krachtig

Met deze twee belangrijke stappen achter de rug zijn we klaar voor de laatste stap: het samensmelten van onze kennis en oplossingen tot een geheel.

Het wireframen van de beste oplossingen

Tijd voor een meer praktische aanpak. We laten user research en brainstormen even achter ons voor de laatste, essentiële stap: wireframing. In deze fase van UX design maken we digitale schetsen, ook wel low-fidelity prototypes genoemd, van de lay-out en structuur van het product die de basis vormen van het uiteindelijke design (UI). Met deze wireframes zijn we in staat snel en efficiënt ideeën te visualiseren en testen, waardoor we onder andere vroegtijdig eventuele obstakels kunnen identificeren en oplossen.

Waarom is het nodig?

Wat maakt een goed product? Een goede ervaring. Niet andersom. Een product ‘goed’ noemen voor je organisatie zich heeft verdiept in haar users of zich druk heeft gemaakt om de structuur, is allesbehalve realistisch. Aan de ontwerpfase starten zonder inzicht is niet alleen zeer inefficiënt, het kan je een fikse investering kosten. Wil je er zeker van zijn dat je product is wat je gebruikers nodig hebben? Begin dan met UX design. Natuurlijk is het gaaf een bijzonder design te kunnen presenteren, maar hoe bijzonder deze ook is, je website zal niet doen waarvoor het is gebouwd als het inhoudelijk niet klopt. Wat loop je mis? Denk aan:

  • Terugkerende gebruikers: een tegenvallende ervaring maakt dat gebruikers minder terugkeren.

  • Nieuwe gebruikers: een tegenvallende ervaring maakt dat gebruikers minder tijd willen besteden aan het ontdekken van je product.

  • Betrokken gebruikers: een tegenvallende ervaring maakt dat gebruikers minder geneigd zijn jouw product te delen in hun sociale kringen.

  • Conversies: een tegenvallende ervaring betekent minder aanmeldingen, downloads, aankopen, aanvragen, etc.

Hoe ziet goed UX design er eigenlijk uit?

Zoals gezegd is UX op vele manieren te beschouwen. Gaat het om digitale ervaringen? Dan staan deze bekende producten bovenaan mijn lijst:

Airnbnb

Airbnb wordt over algemeen geprezen voor het doordachte ontwerp en de gebruiksvriendelijkheid van hun product. Een belangrijke reden voor het succes van Airbnb is de sterke focus op het begrijpen van en inspelen op de behoeften van de gebruikers. Het platform blijft continu doorontwikkelen op basis van deze kennis en weet met oud-Apple design lead Jony Ive (iMac, 1998) aan het stuur keer op keer ervaringen neer te zetten waar niemand omheen kan. Zo is het zoeken naar de juiste bestemming technisch onwijs complex, maar voor de gebruiker een naadloze ervaring, en het plaatsen van jouw eigen woning op Airbnb interessanter dan ooit wanneer je daar de betreffende landingspagina voor opent: “Airbnb it. You could earn € 1.490”. Het is maar dat ik graag een dak boven me hoofd heb.

Duolingo

Ben je eindelijk begonnen aan het leren van een nieuwe taal? De klassiekers, Spaans of Italiaans? Dan doen je dat wellicht met Duolingo. Het platform slaagt erin het leren van een nieuwe taal interessanter te maken door gamified UX. Door te blijven ‘spelen’ ontgrendelt de gebruiker meer en meer mogelijkheden: een verslavende ervaring gebaseerd op het het simpele principe van een beloning. Wat maakt het zo goed? Als gebruiker wen je aan de positieve terugkoppeling die je krijgt, en sterker nog, het tegenovergestelde is ook waar. Wanneer Duolingo je laat weten dat je een leermoment over hebt geslagen, voel je wellicht wel een beetje schuldig. Even later ben je weer braaf aan leren. Andiamo!

Gamification van websites en apps werkt overigens nog steeds wonderen en wordt verwacht een markt van $30,7 miljard te zijn tegen 2025 [Growthengineering, 2023].

De sleutel tot digitaal succes

UX design is cruciaal voor het creëren van goede digitale producten, waarbij de gebruiker centraal staat. Het proces omvat het begrijpen van de gebruiker en het bedenken en digitaal schetsen van de beste oplossingen. Sterke UX kan leiden tot nieuwe, terugkerende en betrokken gebruikers, evenals verhoogde conversies. Het draagt bij aan merkbeleving: goede kwaliteit van je (digitale) product resulteert in een positieve beleving van je merk. Andersom straalt frustratie in het gebruik van een slechte website ook af op je merk. De beste gebruikservaringen, denk aan Airbnb, resulteren zelfs in positieve emoties, loyaliteit, en gratis mond-op-mond reclame. Deze ervaringen zijn daarmee ongelooflijk waardevol voor je organisatie en moeten ten alle tijden het streven zijn.

Benieuwd hoe wij jouw project zouden aanpakken?

We gaan graag nieuwe uitdagingen aan, ook die van jou. Wil je in een vrijblijvend gesprek met ons digital product team dieper ingaan op wat UX design voor jouw project kan betekenen? Trek ons even aan de mouw, dan komen we snel bij je terug.